Het is al tijden niet meer zoals het was in de relatie.

05 Mar 2021 09:05

Een lange tijd geleden ontving ik feedback over een relatie waar de grootste uitdaging de prognose van Alzheimer is. Allereerst was ik best wel geschrokken en verrast dat dit speelde. Het zijn gebeurtenissen in het leven, dus uiteraard hebben we daar ook binnen relaties mee te maken.

Misschien niet zo gangbaar als de meeste zaken die we hier bespreken maar wel herkenbaar ten opzichte van veranderingen die plaatsvinden in de relatie. Het kunnen allerlei uitdagingen zijn waar we binnen een relatie mee te maken kunnen krijgen. En ja, daarmee worden relaties uiteraard enorm onder druk gezet. Het is in ieder geval zeker waard om iets over te schrijven vanuit ons perspectief en het perspectief van Strategic Intervention. Dus hier mijn bijdrage over Alzheimer in een relatie of dat het al tijden niet meer is wat het was...

Oeps, vergeten ...

Zelf ben ik regelmatig belangrijke dingen vergeten met betrekking tot mijn relatie. Gewoon zaken die ik dan vergat waar we over gesproken hadden of zaken die we met elkaar hadden afgesproken. Ik denk dat de meeste vrouwen dit wel herkennen? Vaak denken we er gewoon niet aan of vergeten we iets te doen wat we hadden afgesproken simpelweg omdat de focus op dat moment ergens anders ligt. Het geen prioriteit voor ons is op dat moment en we zijn altijd al slechte “multi-taskers” geweest. Alle mannen lijken dat probleem te hebben. Eigenlijk werkt het voor ons erg goed, het zijn de vrouwen die er een probleem mee hebben ;-)


Maar wanneer Alzheimer een relatie treft dan is het een compleet ander verhaal. Je kan niet eens meer kwaad worden op iemand die iets niet gedaan heeft of iets is vergeten. Dit gaat veel verder. Zelfs emoties en mooie momenten uit het verleden worden vergeten of door elkaar gehaald. Ze kunnen er gewoonweg niets aan doen, het is weg of in iedergeval wordt het in het korte termijn geheugen niet meer opgeslagen en dat breidt zich steeds verder uit….

Wat zijn de "regels" van onze relatie?

Wat dan belangrijk wordt om te begrijpen vanuit een relatie standpunt is dat wanneer je net in een fase bent beland waarin je dacht alles net een beetje door te krijgen samen en regels hebt geformuleerd van begrip en overeenstemming, dat dit allemaal ineens niet meer van toepassing is. We weten allemaal dat Alzheimer over het algemeen op latere leeftijd plaatsvindt. De meeste mensen zijn dus ook al een behoorlijke tijd samen in een relatie wanneer deze specifieke uitdaging zich voordoet. En zoals bij veel mensen die lang (of zelfs kort) in een relatie zitten zijn er allemaal onuitgesproken regels tot stand gekomen. Soms gewoon verwachtingen die er ingeslopen zijn omdat je elkaar goed kent. En ook methodes die jullie hanteren omdat je weet dat het voor je werkt. Wanneer het dan op een punt komt dat je partner niet meer weet wat de ‘regels’ waren of wat werkte en wat niet door de jaren heen, wat doe je dan nog?


Ik kan me nog vaag m’n oma herinneren die Alzheimer had (ik was pas 2 toen ze overleed). Maar van meer recente jaren, heb ik ook nog een tante die hieraan leed. Het frustrerendste was dat ze wist dat ze het had en wist dat ze dingen door elkaar haalde die niet meer klopte, maar dat ze het niet meer in de juiste volgorde kon weergeven of zich kon herinneren wanneer ze het vergat. Als partner van degeen die hieraan lijdt kan je zien dat ze dit weten en er gek van worden. Voor hen als achterblijvende verzorger is het de ultieme test in de relatie. Onvoorwaardelijke liefde en opoffering. 


Zo heeft iedereen regels in de relatie. Of je nu kort of lang in een relatie bent ze zullen er zijn. Uitgesproken, afgesproken of onuitgesproken verwachtingen. Die laatste zijn het gevaarlijkst. Wat zijn de regels in jou relatie? Wat hebben jullie met elkaar afgesproken en wat niet, maar verwacht je wel? Mensen en dus partners ontwikkelen zich in het leven en naar omstandigheden. Goede kans dat je partner en jij veranderd zijn tov 5 of 10 jaar geleden. Nu heb je wellicht geen prognose van Alzheimer, maar omstandigheden zijn wel degelijk anders. En misschien al tijden niet meer zo leuk als het was. Welke regels hanteer jij nog steeds in je relatie, die nu 5 of 10 jaar later eigenlijk niet meer van toepassing zijn. Zijn ze aan verandering toe, moeten er misschien een paar overboord gezet worden?


Tijd om je  “Blueprint” ofwel blauwdruk onder de loep te nemen. 


Je blauwdruk veranderen.

Nu begrijp je waarschijnlijk niet direct wat ik daarmee bedoel, ik ga het je uitleggen. De blauwdruk van het leven of van je relatie is het referentiekader van jouw wereld. Jouw kijk op de wereld of jouw relatie. Zie, wanneer je je eigen huis bouwt of plannen maakt voor een uitbreiding of iets anders waar de totale constructie van het gebouw moet worden gewijzigd dan maak je een afspraak met een architect om nieuwe bouwtekeningen of blauwdrukken te maken of bestaande te wijzigen. 


In deze blauwdruk vind je alle constructieve details, groot en klein. Maatvoeringen van kamers en muren, locaties van deuren en ramen, bekabeling, stopcontacten, funderingsdetails and berekeningen omtrent draagkracht van muren en funderingen, enz. Net als zo’n blueprint van een huis als leidraad voor de constructie, zo is er ook een blauwdruk van ons leven, onze relatie. Dus wanneer veranderingen in het leven plaatsvinden of niet plaatsvinden, kunnen mensen hun regels aanpassen om er te komen of ze kunnen hun blauwdruk wijzigen. 


Om een voorbeeld te geven ken ik een vrouw die haar hele leven al alleenstaand is geweest. Nu is ze over de 60, maar toen ze nog heel wat jonger was had ze een grote kinderwens. Tenminste 1 kind zou haar extreem gelukkig maken. Geluk stond gelijk aan het krijgen van kinderen. Aangezien ze geen partner had, een waarde nastreef om geen sexuele relatie te hebben buiten het huwelijk (als onderdeel van haar blauwdruk in het leven) en inmiddels dik over de 40 jaar was, kwam ze, destijds, op een punt waar ze dacht nooit meer geluk te ervaren.

Op zo’n moment in het leven, dan ga je automatisch naar je blauwdruk kijken en verander je je blauwdruk of je regels in het leven. Dat deed zij ook!

Ze maakte een partner niet langer een onderdeel van haar blauwdruk en veranderde haar regels voor het ontvangen van een kind.  Ze adopteerde en was in staat om een prachtige dochter groot te brengen en dat maakte haar uitzonderlijk gelukkig. Als dat niet was gelukt had ze haar blauwdruk nog verder moeten aanpassen. Maar door het aanpassen van haar blauwdruk en een deel van haar regels, was ze in staat om verder te gaan en geluk te vinden.

Wanneer er over het algemeen grote dingen in het leven gebeuren passen mensen hun regels aan voor het bereiken van zaken of om ergens te komen. Maar wanneer er zoiets catastrofaals als Alzheimer zich voordoet, dan moet je je hele blauwdruk omgooien. Je kan niet meer verder met de oude regels en moet je een volledig nieuwe blauwdruk samenstellen. Dus voor deze specifieke kennis kan ik zien hoe dit volledig nieuw is voor ze. Tegelijkertijd zijn er in elke relatie genoeg veranderende of ingrijpende omstandigheden, zoals traumatische gebeurtenissen, ziekte, carriere ontwikkeling, werkeloosheid, etc.  die het vergen een blauwdruk van de relatie of regels in de blauwdruk aan te passen. 

Ze zullen de blueprint volledig moeten herschrijven en een ‘extreme makeover’ moeten doen om hard te werken voor de relatie en de partner. Als het nog niet was uitgegroeid tot onvoorwaardelijke liefde dan zal dat nu moeten gaan gebeuren. Als het nog niet om de ander ging in de relatie, dan zal het dat nu moeten worden. Het is een gedwongen verbouwing of misschien zelfs wel een volledig nieuw huis. Soms laat het leven je die keuze niet maken, maar je zal er aan vast moeten houden. 

Het leven komt naar je toe.

Soms realiseer je je dat het leven je geen keus geeft, maar je verder moet.  Dan moet je je realiseren dat het leven je niet overkomt, maar dat het leven je tegemoet komt. Het leven dient je of gebeurt voor jou en een offer als dit zou ook wel eens het mooiste cadeau kunnen zijn van het leven. Het cadeau wat je zal tonen wat werkelijk geluk is. Je probleem wordt je gift!


Ter ere van mijn vrienden, die veel tijd in mijn thuisland, Nederland, hebben doorgebracht om anderen vrijwillig bij te staan wens ik ze het best toe met deze nieuwe uitdaging en alle liefde die ze nodig hebben en kunnen vinden voor elkaar. 


Voor alle andere mensen die veranderende omstandigheden tegenkomen in het leven zou ik willen aanmoedigen om goed te kijken naar je huidige blauwdruk. Klopt die nog, of is er een kleine verbouwing nodig. Vergeet niet dat je verandert en je partner ook. Zijn de onderbewuste regels die jullie met de jaren voor de relatie hebben opgesteld nog juist of moeten ze getoetst worden en aangepast worden? Grijp die kans dan aan! Waarom wachten als je constant in je relatie kan veranderen en groeien. Met Koachz kunnen we je helpen bij het doorgronden van de onbewust keuzes in je relatie om samen weer een nieuwe blauwdruk te maken zodat het weer kan zijn als het was. Maar dan wel in een nieuw jasje!


Blijf genieten!

Eelco Scheltinga